Wat is Jeugdrecht?

Jeugdrecht omvat zowel het jeugdstrafrecht en maatregelen zoals ondertoezichtstelling en het beëindigen van het gezag. Het betreft vaak ingrijpende en heftige situaties waarin kinderen betrokken zijn. Er zijn meerdere instanties verbonden met jeugdrecht en recentelijk zijn er veel veranderingen ingevoerd. Hieronder zullen de belangrijkste begrippen en instanties worden uitgelegd om het jeugdrecht wat duidelijker te maken. Wij zullen het jeugdstrafrecht niet behandelen omdat het niet het ouderschap betreft. 

Recente veranderingen in het Jeugdrecht 

In 2015 is de Jeugdbescherming overgeheveld van nationaal niveau naar gemeentelijk niveau. Dit betekent dat niet langer de overheid, maar de gemeente verantwoordelijk is de taken die eerst werden uitgevoerd door Jeugdbescherming.

Een overzicht van de veranderingen:

• Gemeentes zijn nu verantwoordelijk voor jeugdzorg waaronder: de jeugdbescherming, de jeugdreclassering, gesloten jeugdzorg,de geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen en de zorg voor jeugd met een licht verstandelijk beperking.
•  Het doel van deze verandering is om betere zorg op maat te bieden aan gezinnen, waaronder minder regels en betere efficiëntie.

Instanties en personen betrokken bij Jeugdrecht:

• Veilig Thuis: regionale advies en meldpunten voor huiselijk geweld en kindermishandeling. De hulpverleners zullen indien nodig onderzoek verrichten en de juiste hulp inschakelen. 
• Raad voor de Kinderbescherming: Soms lukt het ouders niet om hun verantwoordelijkheid voldoende te nemen, ook niet met steun van het sociale netwerk en hulpverlening. Als het kind daarbij ernstig in zijn ontwikkeling wordt bedreigd, is het de taak van de Raad voor de Kinderbescherming om maatregelen aan te vragen om de rechten van het kind te waarborgen. De Raad voor de Kinderbescherming is een uitvoeringsorganisatie van de overheid.
• Kinderrechter: kinderen tussen de twaalf en achttien jaar die de wet hebben overtreden komen altijd terecht bij de kinderrechter. Maar ook voor verzoeken van de Raad van Kinderbescherming komen zaken terecht bij de kinderrechter. 
• Gezinsvoogd: een gezinsvoogd wordt toegewezen in het geval van een ondertoezichtstelling. Zij houden de ontwikkeling van de kinderen in het gezin in de gaten en stellen een plan op met de ouders om ervoor te zorgen dat zij zelfstandig weer de zorg en opvoedingstaken op zich kunnen nemen. 

Definities:

• Ondertoezichtstelling (OTS): een kinderbeschermingsmaatregel als er problemen zijn in een gezin die de ontwikkeling van uw kind ernstig verstoren. Er wordt dan een gezinsvoogd toegewezen die uw kind zal gaan begeleiden.
• Uithuisplaatsing: wanneer een kind (tijdelijk) wordt geplaatst bij een voogdgezin omdat de situatie thuis te schrijnend is.
• Voogdijmaatregel: kan bestaan uit tijdelijke voogdij of voorlopige voogdij (VoVo). Bij beide vormen wordt het gezag over het kind uitgeoefend door een ander dan de ouder, zoals een andere persoon of instantie.
• Beëindiging van het gezag: ieder kind heeft een ouder, voogd of instantie nodig die het gezag voor hem of haar uitoefent totdat zij meerderjarig zijn. Als ouders hun gezag misbruiken of het ernaar uitziet dat ouders niet binnen een redelijke termijn de opvoedingsverantwoordelijkheden voor hun kind kunnen nemen kan het ouderlijk gezag beëindigd worden en aan een ander of aan een instantie (tijdelijk) worden toegewezen.